Menu
Je hebt kunstenaars die moeilijk onder woorden kunnen brengen wat ze precies doen, en je hebt Gerard ten Broek. Deze land art kunstenaar is een spraakwaterval wanneer het gaat over zijn werk, de manier waarop hij dit steeds een beetje groter maakt en de vier (op het moment van schrijven) bijdragen die hij levert aan Biënnale Noordwijk. Dat kan niet anders dan een reeks grootse ervaringen worden, dus zie dit interview vooral als een voorbeschouwing.
BN: Land art is een breed begrip dat de laatste jaren letterlijk en figuurlijk aan terrein wint. Wat betekent het voor jou?
Gerard: ‘Kunst maken in de natuur en mét de natuur. Dat houdt in dat ik ga etsen, ploegen of scheppen op het strand. Het begon met een paar cirkels draaien, daarna ben ik gaan kijken naar het effect dat het heeft: het landschap wijzigen door zand te verplaatsen. Dat doe ik altijd kijkend naar de weersomstandigheden, het getij en de stand van de zon en de maan.’
Hoe ben je ooit begonnen?
‘Dat is organisch ontstaan. Ik was altijd al bezig met tekenen, schilderen en het maken van gebruiksvoorwerpen van leer. Dat deed ik in een antikraak atelier in Den Haag, samen met mijn vrouw en dochter. Toen kwam corona en tegelijkertijd moesten we dat pand verlaten. Daarop besloot ik naar buiten te gaan. Ik begon mijn tekeningen in het zand te krassen, ze werden steeds groter en nu staan we hier.’
Je enthousiasme over je kunstvorm is absoluut aanstekelijk.
‘Ik ben als een kind, spelend in de zandbak. Dat is wat ik leuk vind en dat enthousiasme wil ik in mijn werk vertalen en mensen zo laten voelen wat er gebeurt. De meeste dingen ontstaan uit mijn intuïtie. Natuurlijk teken en schets ik, maar het resultaat wordt nooit zoals ik van tevoren bedenk. Vaak als ik iets heb gemaakt zie ik pas vanuit de lucht hoe het er echt uitziet. Daar verras ik mezelf vaak mee.’
Werken op het strand betekent tijdelijkheid en vergankelijkheid. In welke zin is het vastleggen van foto en video onderdeel van je werk?
‘Het is de enige manier om mijn werk goed te laten zien. Ik fotografeer en film alles vanaf de grond en vanuit de lucht. Wat ik daarbij vooral wil doen is het samenvoegen van verschillende kunstvormen en zo samen een geheel te maken, synergie creëren. Dingen aan elkaar monteren, muziek erbij maken of bevriende muzikanten te vragen om iets te kunnen componeren. Op die manier is het vastleggen meer dan vastleggen alleen en begint het echt onderdeel van de kunst te worden.’
De kustlijn is momenteel onderhevig aan een veel grotere verandering dan enkel het getij, dat is één van de thema’s van deze biënnale. Ben je daarmee in jouw werk ook bezig?
‘Eigenlijk wel ja. We zitten momenteel in een transformatie en ik probeer mensen anders te laten kijken naar wat ze zien en uit hun comfort zone te laten treden. Zo hoop ik zeker iets te raken en in beweging te brengen. Het onderwerp is serieus maar ik vind het ook heel leuk om mensen op die manier te raken. Op het moment dat je mensen anders laat bewegen dan ze gewend zijn, gebeurt er iets en ontstaat er iets.’
Hoe ga je dat in Noordwijk bewerkstelligen?
‘Curator Sandrine van Noort zag de meerwaarde van mijn werk voor de Biënnale, absoluut een eer. Eerst zou ik één ding doen, dat werden er twee en nu lijken het er vier te worden. Wat ik daarbij ook zeker ga doen is de bezoekers betrekken in mijn werk. Eén van de werken is een labyrint in de duinen van ongeveer twintig meter doorsnede waarnaar je kunt kijken maar zeker ook zelf doorheen kunt lopen als een meditatieve ervaring en misschien wel een transformatie. Tegen de klok in loop je erin en laat je je oude ballast los, en met de klok mee loop je eruit en laad je jezelf opnieuw op.’
Het zou echt fantastisch zijn als je dat kunt bereiken.
‘Ik ben autodidact in hart en nieren: ik denk dat iedereen alles kan, maar dat is wel iets waarvan je overtuigd moet zijn. Dan gaat het gebeuren. Het is een kwestie van manifesteren, durven en beetpakken. The sky is not the limit.’
Op de hoogte blijven van Gerard en zijn werk kan op zijn website www.beachlandart.com en Instagram: @beach_landart.