Menu
‘De Bron’ van Delphine Courtillot werd niet speciaal voor Biënnale Noordwijk gemaakt, maar past moeiteloos in het thema van de toekomst van mens en natuur. In keramiek verbeelde Delphine de miljarden jaren oude ‘schoorstenen’ waaruit het leven ontstond en waarmee ze hoopt een moment van reflectie te creëren. Zulke momenten beleeft ze zelf ook wanneer ze met keramiek bezig is: een techniek die we als mensheid al duizenden jaren uitvoeren en die volgens Delphine in ons DNA gebakken zit.
‘Van oorsprong ben ik schilder. Ik heb keramiek per toeval ontdekt en was meteen gefascineerd omdat iedereen er in zijn leven contact mee heeft gehad. De praktijk van keramiek maken is één van de oudste van de mensheid en daardoor denk ik dat heel veel van de gebaren die erbij horen echt in ons zitten. Wat ik ook fantastisch vind aan keramiek is dat het een medium is dat je verbindt met geologie. In wezen ben je contact met grondstoffen die vaak ontzettend oud zijn, net als de aarde zelf.’
Dus wij als mensen maken al zo lang keramiek dat de bewegingen haast een collectieve muscle memory zijn?
‘Ja dat denk ik, het staat geschreven in ons DNA. Die gebaren van keramiek maken zijn al gemaakt door miljoenen mensen voor ons, als ik dat doe voel ik me heel verbonden met onze voorouders. Mensen van heel lang geleden die vuur stookten en daarmee hun keramiek maakten zoals ik dat nu in de oven doe. Het is een beetje veranderd qua technologie, maar eigenlijk niet zo veel. Die gebaren nemen mij mee, dat is een heel mooie en fijne ervaring iedere keer dat ik het doe.’
Dus op die manier is het verbonden aan de geschiedenis van de mensheid. Hoe zit dat met de geschiedenis van de aarde zelf?
‘Als je klei bakt moet je dat op hele hoge temperatuur doen, zodat het van zacht materiaal een soort steen wordt. Voor mij is dat haast een geologisch gebeurtenis, maar dan heel erg versneld. Ik ben daar door gefascineerd. De natuur is heel belangrijk in mijn werk en ik ben ook zeer geïnteresseerd door de geologische tijd.’
Terwijl jij je in het maken van keramiek sterk verbonden voelt met de mensheid uit het verleden kijken wij in Noordwijk juist naar hoe onze toekomst als soort eruitziet. Het is een werk in bruikleen dat je al eerder maakte, maar toch past het naadloos binnen ons thema.
‘Dat zegt iets over de tijdsgeest en de urgentie, de thematiek is heel urgent. We zijn nu beland in het Antropoceen, een tijdperk waarin de mens zoveel invloed heeft op de ontwikkeling van de aarde. In een heel korte tijd hebben wij heel veel destructie veroorzaakt. Ik wil verder niet moralistisch zijn maar hoop wel dat we daarbij stil kunnen staan.’
Wat een absurd idee eigenlijk, dat de geologie nu door ons bepaald wordt terwijl we daar miljarden jaren lang helemaal niet voor nodig waren.
De Bron is gemaakt met diepzee schoorstenen in gedachten. Die bevinden zich diep in de oceaan en zijn actief. Vermoedelijk zijn deze schoorstenen de eerste bron van leven op aarde, ook al zijn wetenschappers het daar nog niet helemaal over eens. Ik wilde een plek maken die mensen aan het denken zet. Als ze langs het beeld komen krijgen ze hopelijk een idee van tijd. De tijdschaal van ons bestaan en het bestaan van de aarde is heel moeilijk te beseffen, zou oud zijn we. Dit beeld is een reminder.
En het blijft ook gewoon een beeld natuurlijk, ik hoop dat mensen ook kunnen genieten van de kleuren en dat het een wonderbaarlijk effect zal bewerkstelligen. Een moment van reflectie.’